Actieve ziekte pre-transplantatie is een onafhankelijke risicofactor voor terugkeer van primaire scleroserende cholangitis (PSC) post-levertransplantatie


T. Visseren, L. van Kleef, J.N.M Ijzermans, W.G. Polak, H.J. Metselaar, S. Darwish Murad

Chair(s): Drs. F.E. van Reekum & dr. M.C. Warlé

Wednesday 8 march 2017

17:42 - 17:54h at Johan de Meesterzaal

Categories: Parallel - Klinisch

Parallel session: Parallelsessie VII - Klinisch 2 - Nazorg na orgaantransplantatie


Primaire scleroserende cholangitis (PSC) is een chronische leverziekte, welke kan leiden tot levercirrose of recidiverende cholangitis. Levertransplantatie (LTx) is de enige curatieve optie. PSC kan echter terugkeren (recurrence of rPSC) met een negatief effect op transplantaat- en patiëntoverleving. De factoren die leiden tot deze terugkeer zijn niet opgehelderd. Deze studie is gericht op het identificeren van risicofactoren voor rPSC.

Inclusie criteria: Alle levertransplantaties voor PSC verricht in ons centrum tussen 1990-2015. Exclusie criteria: minder dan 6 maanden follow-up na LTx en a. hepatica trombose/stenose. De diagnose rPSC is gebaseerd op de Mayo Clinic criteria. Uitgebreide pre, peri-, en posttransplantatie gegevens zijn verzameld. Resultaten zijn weergegeven als gemiddelde (±SD) en mediaan (25th–75th%) en analyses middels Kaplan-Meier overlevingscurves, uni- en multivariabele (tijdsafhankelijke) Cox regressie.

In totaal zijn 191 transplantaties uitgevoerd voor PSC, waarvan 47 geëxcludeerd (n=33 wegens follow-up < 6 maanden en n=14 voor arteriële complicaties) en uiteindelijk 144 transplantaties geanalyseerd. LTx indicaties waren levercirrose (n=88), recidiverende cholangitis (n=40) en combinatie (n=16). Karakteristieken van de 1e LTx (n=121) zijn: leeftijd ontvanger 46.7 (±11.9) jaar; 85 (70.2%) mannen; gemiddelde follow-up 6.68 (±5.03) jaar; donor type DBD 103 (85.1%), DCD 15 (12.4%) en 3 levende donaties. Bij 29 (20.1%) transplantaties is rPSC vastgesteld, waarvan 19 na 1e LTx en 7 na retransplantatie. De gemiddelde tijd tot rPSC was 5.3 (±3.7) jaar. Patiëntoverleving op 1, 3, 5 en 10 jaar zonder rPSC was 95.5%, 92.4%, 89.8% en 78.4% en met rPSC 96.4%, 92.6%, 87.9% en 72.6% (HR 1.93; 95%CI 0.67-5.5; p=0.22). Op basis van de multivariabele analyse gaf alleen de indicatie voor transplantatie “recidiverende cholangitis” significant meer risico op rPSC (HR 2.91; 95%CI 1.34-6.36; p=0.01) in vergelijking met de indicatie “cirrose”. Eerder beschreven risicofactoren voor rPSC als inflammatoire darmziekten, colectomie, perioden van rejectie en donorleeftijd konden in dit cohort niet worden bevestigd. 

Onze studie suggereert dat patiënten die getransplanteerd zijn voor recidiverende cholangitis (actieve ziekte) vaker rPSC ontwikkelen na levertransplantatie in vergelijking tot patiënten getransplanteerd voor PSC cirrose (eind-stadium). Dit is een belangrijke nieuwe bevinding die verder bevestigd moet worden in grotere (multicenter) studies.